Nie zawsze czysto fizjologicznego, bo i na kulturowym podłożu, np, pornografia. cach (na prywatkach), okolicznościach (bodźce wizualne z kina), i w których sprawca powinien urzeczywistnić pożądany stan rzeczy motywacja taka, prostą konkretyzacją potrzeby, jest podobna do działania normy, ale ze stwierdzenia: „to właśnie to”, „i to mi potrzebne” – nie wynika powinność.
Etap mentalizacji jest jeszcze silniej determinowany społecznie. Odpowiedź, nie na pytanie „co?”, ale „jak?”, „w jakich granicach?” należy realizować potrzebę, wprowadza w zasięg rozważań systemy informacji, norm i sprawności. Informatorami są grupy: społeczno-rodzinna, najsilniej rówieśnicza, okazjonalnie profesjonaliści (nauczyciele, lekarze, księża, artyści) i środki masowego przekazu. Ewentualności działań indywidualnych są rozpatrywane w odniesieniu do wzorów osobowych, modeli, w kategoriach konieczności, możliwości i powinności (np. rozładowanie napięcia jest konieczne, powinno się dokonać w układzie heteroseksualnym, ale możliwy jest tylko onanizm), Mentalizacja może być rozbudowanym procesem intelektualnym – planowania działań, marzeń i racjonalizacji, nawet przy zablokowaniu możliwości socjalizacji potrzeby.
Socjalizacja nie może być rozumiana tylko jako wyuczenie sposobów redukcji napięć, ale szerzej, jako podporządkowywanie się wzorom kulturowym i tworzenie nowych wzorów zachowań (ekspresja twórcza). Socjologa interesuje zatem:
– ukierunkowanie płciowe, kwalifikacja właściwości płciowych, a w konsekwencji umiejętność szukania (w granicach adekwatnych kulturowo dla siebie) partnerów płciowych, bo przy zbyt wąskich, jak i zbyt szerokich zasięgach doboru grozi fiksacja,
– kierowanie czynami zgodne i niezgodne z wartościami, których wykładnią są normy kulturowe, szczególnie normy moralne, przy równoczesnej umiejętności powściągów (np. nie fetyszyzm i nie gwałt) o ustalonym społecznie poziomie
– wyuczenie sposobów redukcji napięcia (własnego i cudzego) i wyboru akceptowanych społecznie środków i sytuacji chodzi o to, by umieć odczytać oczekiwania otoczenia, postulaty wobec obojga partnerów i odpowiedzieć w działaniu równoważnikami postulatów (bo nie koniecznie analogicznie).
Dodaj