Najbardziej interesujące z punktu widzenia seksuologii i w pewnym sensie najmniej zbadane jest czwarte kryterium określania płci, na które składa się zespół cech psychicznych człowieka, stanowiących o jego poczuciu przynależności do odpowiedniego rodzaju płci oraz o jego orientacji seksualnej. Z całym naciskiem należy podkreślić, że istnieje ścisły związek trzech poprzednio wymienionych zespołów cech determinujących płeć człowieka z zespołem cech psychicznych, które jednak mogą być niezgodne zarówno z każdym, jak i z wszystkimi naraz zespołami uprzednio wymienionych cech.
U osób zdrowych wymienione wyżej zespoły cech są zgodne, natomiast brak zgodności pomiędzy nimi doprowadza do znacznych, czasem wydawałoby się niepokonywalnych trudności w jednolitym charakteryzowaniu płci poszczególnych osób. Najbardziej znamiennym uproszczeniem tego zagadnienia jest próba uznania za obojnaka osoby, u której choćby jeden z wymienionych zasadniczych zespołów cech, a jak chcą inni, choćby jeden z elementów w tych zespołach (jak np. różnice w chromatynie płciowej, ciałku Y. czy wewnętrznych narządach płciowych) jest niezgodny z pozostałymi. Istnieje wiele 'klasyfikacji obojnactwa cytowanych w polskim, jak i obcym piśmiennictwie. Żadna z tych klasyfikacji nie jest zadowalająca i, co najważniejsze, wydaje się, że trudno będzie oczekiwać idealnej. Każda z nowo rozbudowujących się dziedzin przyrodniczych zmienia dość szybko ustalone zdawałoby się kryteria. Urodzenie zdrowego dziecka przez kobietę z kariotypem 45,X czy brak jakichkolwiek różnic fenotypowych pomiędzy dwojgiem ludzi, z których jeden ma kariotyp 46,XX, a drugi 46,XY każe zastanowić się nad przypisywaniem któremukolwiek z badanych zespołów cech atrybutu rozstrzygania o przynależności do jednego rodzaju płci lub obojnactwa. Wydaje się jednak, że należy brać pod uwagę wyjątkową sytuację człowieka, na którego seksualność i czynności rozrodcze duży wpływ mają czynniki psychiczne, ujawniające się od najwcześniejszych lat życia. W postępowaniu zmierzającym do zakwalifikowania badanej osoby do odpowiedniego rodzaju płci winna decydować, i słusznie często decyduje, jego orientacja psychiczna.
Dodaj