Po spotkaniu się partnerów przeciwnej płci następują zaloty, w czasie których zwierzęta, zwłaszcza wyższe, wykorzystują przeważnie zmysły najlepiej u nich rozwinięte. Zaloty mają na celu jak najlepsze przygotowanie się partnerów do aktu płciowego i kończą się kopulacją. Pijawki przed kopulacją splatają się w różnorodny sposób. Samce pająków i ptaków przyjmują wystudiowane pozy i pokazują swoje ozdoby. Samce jeleni przybierają specjalne postawy i chód. Kocury i ogiery stają się agresywne i czasem gryzą, co zdaje się podniecać samice. Samce niektórych gatunków pająków i ptaków tańczą przed samicami. U skorpionów samiec i samica tańczą ze sobą nie tylko w czasie zalotów, ale i podczas kopulacji (w czasie tańca następuje przelanie nasienia). U większości małp zaloty polegają na dotykaniu ustami i cmokaniu (podobnie jak i w czasie kopulacji).
Zwierzęta wykazują różnorodną reaktywność na specyficzne formy sygnałów seksualnych (zjawiska te nie są jeszcze w pełni poznane). Samce pewnego gatunku os, na przykład, zalecają się nawet do bibuły filtracyjnej, na której przez krótki czas przebywała samica jest to jak gdyby fetyszyzm zapachowy. Samiec żyrafy próbuje moczu samicy i po jego smaku rozpoznaje, czy jest ona w rui. Pająki z rodziny Salticidae nie zalecają się do samic zapłodnionych, mimo że tego stanu nie mogą ocenić na podstawie ich wyglądu (Frings, 1968).
Seksualność zwierząt różni się znacznie od seksualności człowieka
Specyficzne zachowania seksualne zwierząt odgrywają dość istotną rolę w ewolucji, służą one mechanizmom selekcji i mechanizmom zapobiegającym hybrydyzacji. Zasadniczymi mechanizmami selekcji jest dobór naturalny (występujący u wszystkich gatunków i oddziaływający m.in. na zachowania seksualne) oraz dobór seksualny (występujący tylko u niektórych gatunków i oddziaływający jedynie na zachowania seksualne), Zachowania seksualne wynikające z doboru naturalnego zwiększają efektywność wszystkich jego funkcji. Zachowania seksualne wynikające z doboru seksualnego zmierzają do zwiększenia własnej atrakcyjności seksualnej dla osobników przeciwnej płci – zwłaszcza lub przede wszystkim – w fazie zalotów. Mechanizmy zapobiegające hybrydyzacji przejawiają się w tym, że konkretne, specyficzne zachowania seksualne przyciągają największą uwagę osobników przeciwnej pici, należących do tego samego gatunku, a ponadto mechanizmy te warunkują przebieg aktu konsumacyjnego zgodnie ze specyficznymi kodami pochwowymi.
Wiele obserwacji oraz etologicznyeh badań porównawczych świadczy o tym, że seksualność zwierząt różni się znacznie od seksualności człowieka. U wszystkich zwierząt – z wyjątkiem należących do rzędu Naczelnych – instynkt seksualny pojawia się okresowo, a celem jego jest rozmnażanie się. Do kopulacji dochodzi tylko w tych okresach, w których możliwe jest zapłodnienie. W pozostałych okresach istnieje awersja seksualna, która sprawia, że samica nie dopuszcza samca do kopulacji. U zwierząt należących do rzędu Naczelnych (gibbony, goryle itp.) zanika okresowość instynktu seksualnego. Instynkt ten występuje niezależnie od możliwości zapłodnienia nie istnieją więc biologicznie uwarunkowane okresy awersji seksualnej. Instynkt seksualny nie pokrywa się już z instynktem rozmnażania się, lecz wykracza poza niego. Partnerzy obojga płci odbywają stosunki płciowe niezależnie od tego, czy mogą one doprowadzić do zapłodnienia odbywają je dla przyjemności. W ewolucji filogenetycznej, poczynając od szczebla rozwoju zwierząt należących do Naczelnych, nie można już mówić tylko o instynkcie seksualnym, gdyż seksualność wykracza u nich wyraźnie poza działania instynktowne, co jednak w sposób najjaskrawszy przejawia się u człowieka.
Dodaj